Chương 25: Tiền Trang

Đang lúc thiếu tiền xài. Việc này không thể chậm trễ. Quang Toản rất muốn nhanh nhanh cho làm chuyện này

- Hay lắm, đúng rất hợp ý trẫm, hai khanh cứ như vậy mà làm, nếu thiếu nguyên liệu hãy đi gặp Phạm Công Thiệu. Ta sẽ cho người đến hiệp trợ hai vị sau.

- Chúng thần xin đi ngay.

Đồng tiền Quang Trung thông bảo mới ra sẽ là tiêu chuẩn mới của đồng tiền ở Đại Việt, lúc này đây hắn hoàn toàn đủ khả năng cho thu hồi đồng tiền cũ kém chất lượng kia lại rồi, cần phải nhanh chóng thi hành để đám đúc tiền lậu trong nước trở tay không kịp. Tạo ra tiêu chuẩn mới như hiện nay, mỗi thiên tiền tương ứng với chín chỉ bạc đây là đúc tạo với số lượng nhiều còn nếu làm nhỏ lẽ giá trị nhất định tăng lên trên một lượng, tư nhân đúc tiền như hắn không có lời còn đúc tiền kém chất lượng hơn lại chẳng ai tiêu thụ.

Muốn kiểm soát khâu tiêu thụ và chất lượng đồng tiền cần đến một cơ cấu tiền trang ( ngân hàng). Quang Toản đã suy nghĩ đến vấn đề này từ lâu, ở nhà thanh hay ở Đại Việt lúc này đã có tiền trang hoạt động nhưng đều do tư nhân quản lý mà không phải do nhà nước.

- Lão phúc! Cái người hôm trước trên triều ta nói rằng sẽ nhớ tên hắn, thực ra hắn tên gì

Hắn nhớ lần đó trên triều khi nhắc đến việc trả tiền công cho thợ đào mỏ có người đã nhắc đến việc sẽ dùng tiền ở đâu? Hắn thấy người này đầu óc rất nhanh nhẹn nên tiện thể khen tặng bằng cách nói sẽ nhớ tên người ta. Chỉ là hắn đã quên béng sau mấy phút hỏi tên.

- Dạ bẩm! Đó là đại nhân Nguyên Tông Phú, lệnh sử kim bộ ti.

Kim bộ ti chẳng phải là ti thuộc bộ hộ chuyên coi việc thu thuế má chợ búa sao?. Hắn đúng là đang cần một người như vậy. Cần một người giúp hắn xây dựng Tiền Trang nhằm nhiệm vụ trước mắt là phát hành tiền mới và thu hồi tiền cũ.

- À đúng đúng. Chính là ông ta, lão mau cho người đi mời hắn đến trẫm có chuyện muốn gặp.

Nguyễn Tông Phú kể từ lúc được Hoàng Thượng khen tặng tưởng chừng như gặp được cơ hội chuyển mình rồi. Ai ngờ từ lúc đó đến bây giờ chẳng thấy Hoàng Thượng đả động gì, đám đồng liêu trước đó tuy thầm ghen tị trong lòng nhưng cũng đi theo chúc mừng bợ đỡ hắn nay chuyển sang khích bác soi mói cười nhạo. Đến ngay cả lúc đến làm việc cũng không được yên, họ đứng trước mặt mà mỉa mai khiến hắn thật muốn chịu không nổi. Có lúc muốn từ quan cho khỏi bị dày vò nhưng nghĩ đến gia cảnh khó khăn của gia đình mà không bỏ được. Với lại trong lòng ôm hoài bão lớn muốn làm nên chuyện, thầm mang trong lòng hi vọng được vua trọng dụng. Nhưng chờ hoài chờ mãi hi vọng mỗi ngày một ít đi, khiến hắn chẳng muốn nhớ đến. Đang lúc ngồi trong nhà buồn chán liền thấy vị thái giám dẫn theo mấy người đi vào.

- Phú đại nhân có nhà?

- Ta chính là Nguyễn Tông Phú. Không biết là…

- Thì ra là Phú đại nhân. Hoàng Thượng cho triệu kiến ngài vào cung khẩn cấp. Chúng ta đi mau đừng để Hoàng Thượng phải đợi lâu.

Nguyễn Tông Phú nghe vậy thấy bất ngờ rồi, người ông ta rung lên, suýt chút nữa đã khóc. “ Hoàng Thượng thật nhớ tên ta a, ngài còn nhớ ta đấy, đúng là còn nhớ ta”. Nếu chẳng phải còn có người ở đây lão đã hô to như vậy.

Quang Toản trong lúc chờ đợi sẵn tiện ngồi viết lách một chút. Chẳng có gì cao xa cả, hắn đang cố viết cuốn sách giáo khoa lớp một, tuy rằng đã học nó từ rất lâu rồi, nhưng kiếp trước có xem qua mấy cuốn sách của đứa cháu. Đối với hắn việc viết một cuốn sách như vậy chẳng có gì quá khó, chỉ là tốn khá nhiều thời gian. Theo tính toán cũng phải mất cả tháng để hoàn thành đấy. Chỉ là việc đưa chữ quốc ngữ vào đời sống nói dễ hơn làm nhiều. Có nhiều thứ phải đắn đo khi muốn đưa ra bất cứ một chính sách mới nào. Chẳng trách mà kiếp trước mỗi lần có một cuộc cách mạng nổ ra là lại có một cuộc đổ máu kèm theo. Nước Đại Việt sau bao nhiêu năm nội chiến đã đổ máu quá nhiều rồi, hắn chẳng muốn máu chảy thêm trong khi còn có thể tránh được.

Viết được vài trang sách, đã có người vào báo Phú đến. Sau một phen lễ nghi quần thần rầy rà mới bắt đầu buổi nói chuyện. Quang Toản nhiều khi muốn dẹp quách đi cho khỏe.

- Chuẩn bị phát hành loại tiền Quang Trung thông bảo mới.. loại tiền mà khanh đang thấy đây.. theo giá trị mới cúa một thiên tiền như vậy tương đương một lượng bạc. Lần này ngoài việc phát hành tiền mới còn phải cho thu hồi tiền cũ. Tương lai chỉ xài Quang Trung thông bảo mà thôi, những đồng tiền khác liền dẹp bỏ. Bởi vậy không thể phát hành tiền thao cách cũ… trẫm muốn thông qua Tiền Trang để phát hành và thu hồi tiền. Cho nên việc xây dựng và quản lý tiền trang là chuyện hết sức quan trọng. Xét thấy trong triều ngoài khanh ra chẳng ai có thể đảm nhiệm được chuyện này.

- Tạ ơn Hoàng Thượng coi trọng, thần sẽ làm tốt chuyện này, xin bệ hạ yên tâm.

- Ái khanh có thể cho trẫm biết sẽ làm như thế nào cho tốt không?

Quang Toản đây là muốn kiểm tra Phú một chút, người làm công việc này đòi hỏi phải có môt kế hoạch rõ ràng tính toán trước mọi chuyện có thể xảy ra, nếu không chuyện làm giữa chừng gặp phải trục trặc liền hỏng cả hệ thống.

- Hạ thần nghĩ. Nên cho lập các tiền trang ở mỗi dinh Phủ để người dân tiện đổi trả tiền, kế tiếp ra các hạn định như ba tháng đầu tiên có thể đổi một thiên tiền cũ lấy một thiên hai tiền mới, ba tháng tiếp theo cho đổi một thiên tiền cũ đổi được một thiên tiền mới, sau đó hạ xuống hai tiền cũ đổi một tiền mới, cuối cùng sau một năm sẽ không cho phép lưu thông đồng tiền khác. Nếu ngay từ đầu thông cáo rộng rãi như vậy, người dân sẽ rất nhanh đem tiền đi đổi. Thậm chí còn có thể mang về một lượng bạc lớn cho quốc khố. Nếu cho quan thu thuế chỉ thu tiền mới và kết hợp với các tiền trang tư nhân khác thì càng nhanh chóng.

Quang Toản bất ngờ rồi, đây đúng là một nhân tài hiếm có. Bậc thầy về tài chính là đây. Phải nói cái chuyện định ra niên hạn này hắn còn chưa kịp nghĩ tới đấy. Tuy rằng còn có nhiều chỗ lão chưa nêu ra được nhưng hắn tin trong quá trình làm việc ông ta sẽ nhìn nhận ra. Hắn cũng chẳng muốn nhắc nhiều tránh thuộc hạ bên cạnh mình sinh ra ỷ lại. Nhìn thấy chuyện ba tháng đầu tiên đổi một ngàn tiền kém chất lượng đổi lấy một ngàn hai tiền mới chất lượng hơn sẽ rất có lời nhưng thực tế trong chuyện này người bị lỗ chính là mấy địa chủ và thương nhân cất tiền mốc ở trong kho. Tiền cũ tuy kém chất lượng nhưng tỷ giá hoán đổi là 600 tiền bằng một lượng bạc, nay Quang Toản thay đổi tỷ giá một ngàn tiền mới đổi được một lượng. Như vậy nếu tính theo giá bạc chẳng phải đám thương nhân địa chủ mất đi bốn phần mười tài sản là gì. Số tài sản này Quang Toản hay triều đình cũng không được hưởng gì thậm chí còn lỗ ác hơn đám thương nhân địa chủ. Vậy số tài sản này chạy đi đâu.?

Phát hành và thu hồi tiền. Đây là chuyện động trời nếu ở kiếp trước thế nào cũng được một trận ùm beng lên nhưng vào lúc này đám quan lại chẳng ai chú ý đến chuyện đó thậm chí còn muốn tránh xa sợ đồng tiền làm ô uế thanh danh. Đám quan lại Bộ Hộ lại càng mừng vì nhờ vậy mà họ có thể lấy được một khoản trả lương cho binh sỹ sai dịch.

- Được lắm, trong quá trình phát triển tiền trang khanh cứ vung tay là làm, chuyện liên quan đến tiền cứ liên hệ với Hồ Đồng còn về người và thuế khóa khanh nên bàn bạc chút với Nguyễn Thế Lịch. Tin rằng ông ta sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho khanh. Việc này cần làm gấp không nên để chậm trễ.

- Hạ thần biết rõ.. thần xin đi ngay.

Kết quả thật khiến cho Quang Toản rất chờ mong. Đây có lẽ là chuyện thành công nhất kể từ hắn đến đây. Coi như đã đặt được nét bút đầu tiên xuống, mọi việc còn trông chờ vào bộ ba Phạm Công Thiệu, Hồ Đồng, Nguyễn Tông Phú duy trì như thế nào. Hắn tin mình sẽ không thất vọng. Còn bây giờ hăn lại thấy mình không đủ sức rồi, cái thân thể mười ba tuổi này chẳng trụ nổi cho tầng suất hoạt động như vậy.

ừm nói ra mới nhớ, hăn năm nay bước qua tuổi mười ba rồi vậy mà chú nhỏ phía dưới chẳng có tí động tĩnh nào. Kiếp trước lúc mười ba tuổi hắn đã dậy thì rồi, giờ vẫn chưa thấy động tĩnh gì hết?. Trong lịch sử Quang Toản tuy rằng chết trẻ nhưng trẻ cũng là khi hơn hai mươi tuổi rồi, có cả một đám vợ nhưng không ai có mụn con nào. Là một người đàn ông bình thường đương nhiên biết hai mươi tuổi cộng thêm bên cạnh không lúc nào thiếu gái đẹp đáng lẽ phải có cả đoàn con mới đúng chứ. Vậy mà.. vậy mà.. hắn .. hắn .. thật không giám nghĩ tiếp… xin ông trời đừng có đùa ta như vậy a.

Sau buổi chầu triều lớn đầu năm. Phan Huy Ích ra luật cấm không ai được về nhà khi chưa chấm xong bài thi, ăn uống ngủ nghĩ tại chỗ để làm việc. Làm cho đám người bộ lễ nháo lên hết cả, bộ lễ trong mấy ngày liên tiếp “gà sủa chó bay” năng suất tăng cao chưa từng có. Khoảng mười ngày sau toàn bộ bài thi đã được làm xong hết vèo mà đáng ra phải kéo dài cả tháng, lúc này bộ mặt nặng trĩu của lão mới nhẹ hơn mấy được mấy lạng.

Hai mươi bài thi hay nhất được mang lên cho Quang Toản xem, tuy rằng chẳng mấy ai nghĩ hắn sẽ hiểu được cái gì trong đó nhưng đây là thủ tục không thể thiếu. Quang Toản cũng không quá coi trọng chất lượng của cuộc thi nên cũng chỉ xem qua mà không đưa ra ý kiến gì. Hắn cho mời mấy đại học sỹ trong đó có vị la sơn phu tử Nguyễn Thiếp cùng với đám người ở bộ lễ do Phan Huy Ích dẫn đầu ngồi lại để chọn ra mười vị trí trên bảng vàng. Cái mà Quang Toản quan tâm nhất không phải mười người đứng đầu này, hắn quan tâm đến 500 người phía sau hơn.

Cả đám hơn chục người vì bàn luận chọn ra bảng vàng mà cãi nhau như mấy người ngoài chợ. Cãi đến khô cả miệng may sao Quang Toản cho người mang đến trái cây và nước để giải khát còn không thì.. ở đây không phải cãi nhau vì người này thiên vị người kia mà là do sự khác biệt về cách đánh giá nội dung. Quang Toản ngồi xem một chút rồi nhanh chóng lẻn ra ngoài. Mấy vị si văn này đã ngồi lại với nhau còn để ý quái gì đến hắn nữa.

Hắn đi ra ngoài chính là có việc. Đáng lý như mọi khi, những người thi đỗ được lên diện kiến vua trên buổi chầu triều lớn nhưng vì lần này Quang Toản cho chọn quá nhiều người lại không muốn phân biệt đối xử nên cho gặp hết tất cả chỉ có chút thay đổi là không gặp trên triều thôi. Trong lúc vẫn chưa chọn ra được bẳng vàng bên thi văn hắn cho gặp mặt những người đậu kỳ thi võ vừa rồi.

Trong sân nơi có bóng cây che mát một khoảng lớn đủ cho hai trăm người ngồi thoải mái mà không phải chen chúc. Quang Toản muốn nói chuyện lâu một chút nhằm làm vấn đề tư tưởng làm cho quan hệ đôi bên xích lại gần nhau hơn. Khi hắn đến nơi mọi người đã có mặt đông đủ dưới sự chỉ đạo của Phan Văn Lân. Binh bộ thượng thư Lê Văn Hưng và một số quan viên khác cũng có mặt. một hồi lễ nghĩa rườm rà, khi ai nấy đã yên vị trí Quang Toản mới nói.

- Trẫm không biết tên của từng người, trẫm cũng không biết quê quán của từng người. Trẫm chỉ biết các khanh là người Đại Nam quốc ta, đây là quê hương của các ngươi, kể từ bây giờ là người của trẫm, cũng là tên của các ngươi. Tất cả sẽ chiến đấu vì tổ quốc vì vinh quang vì chính đồng bào của mình. Hãy là sức mạnh của trẫm, hãy là thanh gươm của trẫm,!

Nói đến đây giọng nói của hắn trở nên to hơn. Là người không muốn lôi thôi dài dòng câu chữ. Hắn chỉ nói ngắn gọn như vậy nhưng đủ thấm trong tâm gan mỗi người. Trong đó có lời khích lệ động viên còn có cả lời hứa và nhiệm vụ của họ. Tuy rằng không nói rõ ràng nhưng ai cũng hiểu đây chính là lời hứa của Hoàng Đế. “ kể từ bây giờ là người của trẫm” “là sức mạnh của trẫm, hãy là thanh gươm của trẫm”. Kết thúc lời phát biểu bằng lời tung hô vang vọng do lão Phúc cất tiếng đầu tiên những người khác cũng theo như vậy mà hành lễ tạo nên sỹ khí lớn. Đến lúc này Quang Toản mới biết tài nịnh hót của ông ta quan trọng như thế nào. Thật không có ai vô dụng cả chỉ có không biết dùng đúng chỗ mà thôi.

Quang Toản đích thân ban phát mũ áo cho từng người. Mũ áo đại biểu cho những người thi đậu trong đợt này, tuy rằng nhiều người cùng đậu nhưng nghi lễ này vẫn không thể thiếu được. Quang Toản nói với Phan Văn Lân sắp xếp cho hai trăm người này chỗ ăn ở tại kinh thành tạm thời để họ nghĩ ngơi vài ngày. Quang Toản đang muốn xây dựng một đội quân mới theo kiểu hiện đại mà thành viên cốt cáng không ai ngoài những người ưu tú này. Phan Văn Lân đã cho chọn được tám trăm người trong lần trước, bây giờ có thêm hai trăm, mấy hôm nữa khi hai vạn quân của tướng Dũng về đến sẽ có thêm một ít nữa vậy là đủ vốn để xây dựng một chi quân đội rồi.